冷

lěng

1. суық, салқын, шытқыл, шыңылтыр, аяз

冷水 — суық су, салқын су

冷兵器 — суық қару, атылмайтын қару

昨天下了雪，今天真冷 — кеше қар жауған соң бүгін қатты аяз болып тұр екен

冷色 — салқын түс, байсалды түс

冷餐 — суық тағам, салқын тамақ

2. суу, суыту, салқындау, салқындату, шытқылдану, шыңылтырлану, жаурау, қоңылтақсу, тоңу, тоңазу, тоңазыту, мұздау, мұздату

你冷不冷？ — тоңдың ба, қалай?

天气变冷了 — күн шытқылданып барады

太烫了。冷一下再吃 — тым ыстық екен, салқындатыңқырап барып ішейік

冷藏车 — тоңазытқыш машина, рефрижератор

冷却 — салқындау, салқындату, тоңазу, тоңазыту

冷冻精夜 — тоңазытылған ұрық

3. тым-тырыс, жым-жылас, тып-тыныш, жым-жырт, тыныш, оңаша, құлазыған, сүркейлі, сүреңсіз, саудыраған, қаңғыраған

冷清清 — жым-жылас, тып-тыныш, құлазулы, сүркейлі

冷落 — тым-тырыс, жым-жырт, тыныш, иен

4. жат, бөтен, бейсауат, бейтаныс, белгісіз, жаңа, тың, соны, елеусіз, ескерусіз, кенже, мешеу, өтімсіз, базарсыз, аз, шақты, шағын, сирек, сұйқыл, селдір

冷字 — сирек қолданылатын әріптер (иероглифтер)

冷货 — жаңа бұйым, тың нәрсе; базарсыз зат, өтпейтін нәрсе, өтімсіз бұйым

冷门 — тың тақырып, соны сала, мешеу алап, кенже сала

5. сүле, селқос, пейілсіз, нарау, салғырт, көңілсіз, солғын, нәумез, ықылассыз, қайырымсыз, мейірімсіз, мейірсіз, тасбауыр, без бүйрек, дүңк, қыршаңқы, қырыс

冷言冷语 — дүңк-дүңк сөйлеу, кекеп-мұқау

冷脸子 — сұсты кісі, ызбарлы жан

冷酷无情 — мейірімсіз, мейірсіз, тасбауыр, без бүйрек

【冷静】 байсалды, байыпты, маңғаз, орнықты, ұстамды, сабырлы

头脑应该冷静 — байсалдылықты сақтай білу керек

【冷笑】 мырс-мырс күлу, мырс ете түсу, мысқылдай күлу, кекете күлу, мазақтай күлу, келекелей күлу, әжуалай күлу, мысқылдау, кекету, мазақтау, келекелеу, ә жуалау

6. күтпеген жерден, аяқ астынан, ойда жоқта, тосыннан, кенеттен, тұтқиыл, қапелімде, абайсызда, байқаусызда, оқыстан, жасырын, құпия, астыртын, тасадан, қалтарыстан

冷不防 — абайсызда, байқаусызда, қапелімде, жазатайымда

冷枪 — жасырын атылған оқ, тасадан атылған мылтық; қастық, қастандық, арамзалық

7. адамның тегіне қолданылады